กลอนแปด เป็นคำประพันธ์อีกชนิดหนึ่งที่ได้รับความนิยมกันทั่วไป เพราะเป็นร้อยกรองชนิดที่มีความเรียบเรียงง่ายต่อการสื่อความหมาย และสามารถสื่อได้อย่างไพเราะ ซึ่งกลอนแปดมีการกำหนดพยางค์และสัมผัส มีหลายชนิดแต่ที่นิยมคือ กลอนสุภาพ
กลอนแปดลักษณะคำประพันธ์
๑. บท บทหนึ่งมี ๔ วรรควรรคที่หนึ่งเรียกวรรคสดับ วรรคที่สองเรียกวรรครับวรรคที่สามเรียกวรรครอง วรรคที่สี่เรียกวรรคส่งแต่ละวรรคมีแปดคำ จึงเรียกว่า กลอนแปด
๒. เสียงคำ กลอนทุกประเภทจะกำหนดเสียงคำท้ายวรรคเป็นสำคัญ กำหนดได้ ดังนี้
คำท้ายวรรคสดับ กำหนดให้ใช้ได้ทุกเสียง คำท้ายวรรครับ กำหนดห้ามใช้เสียงสามัญกับตรี คำท้ายวรรครอง กำหนดให้ใช้เฉพาะเสียงสามัญกับตรี คำท้ายวรรคส่ง กำหนดให้ใช้เฉพาะเสียงสามัญกับตรี ๓. สัมผัส ก. สัมผัสนอก หรือสัมผัสระหว่างวรรค อันเป็นสัมผัสบังคับ มีดังนี้คำสุดท้ายของวรรคที่หนึ่ง (วรรคสดับ) สัมผัสกับคำที่สามหรือที่ห้า ของวรรคที่สอง (วรรครับ)คำสุดท้ายของวรรคที่สอง (วรรครับ) สัมผัสกับคำสุดท้ายของวรรคที่สาม (วรรครอง) และคำที่สามหรือที่ห้าของวรรคที่สี่ (วรรคส่ง)
สัมผัสระหว่างบท ของกลอนแปด คือคำสุดท้ายของวรรคที่สี่ (วรรคส่ง) เป็นคำที่ส่งสัมผัสบังคับให้บทต่อไปต้องรับสัมผัสที่คำสุดท้ายของวรรคที่สอง (วรรครับ)
ข. สัมผัสใน ในแต่ละวรรคของกลอนแปด แบ่งช่วงจังหวะออกเป็นสามช่วง ดังนี้หนึ่งสองสาม – หนึ่งสอง – หนึ่งสองสามฉะนั้นสัมผัสในจึงกำหนดได้ตามช่วงจังหวะในแต่ละวรรคนั่นเอง ดังตัวอย่างอันกลอนแปด – แปด คำ – ประจำวรรควางเป็นหลัก – อัก ษร – สุนทรศรี
ตัวอย่างกลอนแปดเรื่องกานท์กลอนอ่อนด้อยค่อยค่อยหัดแม้นอึดอัดขัดใจอย่าไปเลี่ยงทีละวรรคถักถ้อยนำร้อยเรียงแม้ไม่เคียงเยี่ยงเขาจะเศร้าไย
วางเค้าโครงโยงคำค่อยนำเขียนเฝ้าพากเพียรเจียรจารนำขานไขจะถูกนิดผิดบ้างช่างปะไรเขียนด้วยใจใฝ่รักอักษรา
แม้ไม่เก่งเพลงกลอนยังอ่อนด้อยแต่ใจรักถักถ้อยร้อยภาษาแม้ถ้อยคำนำเขียนไม่เนียนตาอย่าโมโหโกรธาต่อว่ากัน
ทุกทุกวรรคถัก-ร่ายหมายสืบสานทุกอักษรกลอนกานท์บนลานฝันอาบคุณค่าช้านานแห่งวารวันเป็นของขวัญค่าล้นเพื่อชนไทย….
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น